Planten leven van zonne-energie, maar sommige soorten kunnen ook voedsel met elkaar uitwisselen via ondergrondse schimmel-netwerken. Mogelijk doen veel meer planten dat dan biologen eigenlijk dachten. Naturalis-onderzoeker Vincent Merckx wil in kaart brengen welke planten hun voedingstoffen delen, en hoe dat vermogen is ontstaan.
Filmpje
Alternatieve bron van koolstof
Vincent Merckx, onderzoeker bij Naturalis Biodiversity Center en de Universiteit van Amsterdam ontvangt een ‘Consolidator Grant’ van 2 miljoen euro van de European Research Council. Met deze beurs zal hij de komende vijf jaar werken aan een vernieuwende onderzoekslijn over hoe planten ondergrondse schimmelnetwerken kunnen gebruiken als een alternatieve bron voor koolstof.
Planten hebben licht nodig om te groeien; ze gebruiken hun groene bladeren om koolstof uit de atmosfeer vast te leggen met behulp van zonne-energie. Zo staat het in alle biologie-handboeken. Maar Merckx vermoedt nu dat dit voor veel planten maar een deel van het verhaal is. Wanneer planten in de schaduw groeien, zoals diep in het bos, boren ze mogelijk een alternatieve koolstofbron aan: ondergrondse schimmelnetwerken. Zo kunnen ze standhouden op plekken waar eigenlijk te weinig licht is om te overleven.
Mogelijk wel80% van alle planten
“Sommige bodemschimmels vormen netwerken die planten ondergronds met elkaar verbinden” weet Merckx. “Dat die netwerken een belangrijke rol spelen voor planten weten we al langer. Ik bestudeer al jaren zeldzame bladloze planten die diep in het regenwoud zulke schimmelnetwerken gebruiken als enige koolstofbron. Maar dat zulke netwerken ook groene planten kunnen voorzien van koolstof is nieuwe informatie.”
Merckx: “Het uitwisselen van koolstof via schimmels is al gekend bij planten die met zogeheten ectomycorrhiza-schimmels groeien, dat zijn maar zo'n 2% van alle plantensoorten (de meeste bomen uit gematigde klimaten). We vermoeden nu dat dit ook kan bij planten die met een ander type, de arbusculaire mycorrhizaschimmels, groeien. Dat zijn zo'n 80% van alle plantensoorten. Als dat klopt, dan moeten we onze ideeën over hoe planten groeien aanpassen.”
Meer informatie
- Profielpagina Vincent Merckx
- Meer over de ‘Schimmelmarktplaats’ voor planten op Nature Today
- Link naar het bericht van de ERC.