Het ARISE project nam een duik in het DNA van ruim 172 verschillende soorten zeedieren en ontdekte meerdere nieuwe soorten. De zeedieren zijn verzameld door Peter van Bragt, vrijwilliger bij Naturalis. Deze ontdekking is erg belangrijk voor het in kaart brengen van de Nederlandse biodiversiteit.
Het Persbericht als .PDF
Een steekproefvan 545 zeedieren
Peter H. van Bragt, heeft 545 zeedieren verzameld uit de Oosterschelde, Grevelingenmeer en het Veerse Meer. Van deze kleine steekproef zijn er al meerdere nog voor de wetenschap onbekende soorten ontdekt. Het schepje bijvoorbeeld is een schelpdier dat sinds enkele jaren veel voorkomt in het Grevelingenmeer en in de Oosterschelde wordt aangetroffen. Nu blijkt dat er niet één maar twee soorten voorkomen. Het verschil in DNA is maar liefst 12%. Even ter vergelijking, het verschil in het DNA van mensen en mensapen is 9-10 %. Wanneer dieren genetisch meer dan 4-5% van elkaar verschillen wordt er gesproken van verschillende soorten.
Bijzonder hoge populatiePaarse geleikorst
Een ander voorbeeld is de zakpijp; paarse geleikorst. Deze komt voor langs de volledige Nederlandse kust, maar ook over de gehele wereld. Wereldwijd zijn er vijf verschillende groepen bekend. Bij de Nederlandse populatie is nu aangetoond dat hier drie van de vijf groepen voorkomen, dat is enorm veel. Wereldwijd zijn er per regio namelijk vaak niet meer dan één of hooguit twee groepen aanwezig. De drie groepen blijken onderling 11-14% van elkaar te verschillen en zullen op termijn als aparte soorten beschreven worden.
Nog meernieuwe soorten
Het houdt hier niet op! Een populatie van de ruwe wratslak blijkt tot een andere, tot nu toe onbekende soort zeenaaktslak te behoren. De genetische verschillen zijn namelijk 19%. Er zijn nog veel meer zeenaaktslakken en borstelwormen waar nieuwe genetische groepen en soorten boven water zijn gekomen. Bij een kleine steekproef van 545 zeedieren van 172 soorten zijn er al 8 potentiële nieuwe soorten ontdekt.
Het belang van DNA-onderzoek
Waarom zijn deze nieuwe soorten nu pas ontdekt? Bij grotere dieren zoals vissen of vogels, kan je sneller zien wat voor soort het is met het blote oog. Bij kleinere dieren is dat haast onmogelijk. Dit komt doordat ze visueel gezien enorm veel op elkaar lijken. Een sportduiker die tijdens zijn duik schepjes aantreft in de Oosterschelde zal niet in staat zijn om hier verschillende soorten in te herkennen. Deze diergroepen zijn ook nog eens vaak verborgen of minder toegankelijk. Daarom is dit DNA-onderzoek zo belangrijk.
Nog veel werk aan de winkel
Het ARISE-project is een onderzoek van Naturalis Biodiversity Center samen met het NWO, het Westerdijk Instituut en de Universiteiten van Amsterdam en Twente om de Nederlandse biodiversiteit in kaart te brengen. Vooral het DNA-onderzoek levert nu al spectaculaire resultaten op. Aan de hand hiervan worden nu dus ook nieuwe soorten ontdekt. Deze zijn nu nog niet wetenschappelijk beschreven, en hebben dus nog geen officiële naam. Er is dus nog veel werk aan de winkel. We mogen verwachten dat het DNA-onderzoek de komende jaren nog tientallen, zo niet honderden nieuwe soorten zal aantonen. Duik dieper en ontdek meer over deze verbazingwekkende zeedieren!
Voor de redactie
Meer informatie over deze vondsten is te lezen op Nature Today.
Beeldmateriaal in hoge resolutie is te vinden in deze persmap, gelieve de credits in de bestandsnaam te gebruiken.
Meer informatie over het ARISE-project is te vinden op de Arise website.