De stekelhuidigencollectie van Naturalis bevat ongeveer 30.000 exemplaren en groeit nog steeds. Stekelhuidigen staan soms beter bekend als zeesterren, zeeëgels, zeelelies en zeekomkommers. De collectie is taxonomisch geordend op hoofdgroepen, daarbinnen bevat het een chronologische volgorde op alfabet. Droog en nat zijn gescheiden en zijn in volume ongeveer even groot.
Geschiedenis
Het grootste deel van deze collectie is afkomstig uit de Indo-Pacific. Meer specifiek, het overgrote deel wordt vertegenwoordigd door materiaal verzameld tijdens de Siboga-Expeditie (1899-1900). De Siboga Expeditie was een vroege diepzee-expeditie rondom het vroegere Nederlands Indië. Van het verzamelde materiaal was een zeer hoog percentage nieuw voor de wetenschap. Ook is de collectie flink gegroeid door latere expedities zoals de CANCAP expedities en Snellius Expedities. Door veel onderzoek aan dit materiaal sinds het begin van de 20ste eeuw bevat de collectie ook veel zogeheten type-exemplaren uit dit gebied. De stekelhuidigencollectie bevat een grote diversiteit aan soorten die voor veel mensen onbekend zijn. De collectie is bijvoorbeeld rijk aan diepzeesoorten, of bijzondere soorten zoals zeelelies die vooral van fossielen bekend zijn.
Langeonderzoekshistorie
Met name sinds het einde van de 19de en begin van de 20ste eeuw is er veel aandacht geweest voor deze collecties door onder andere bekende namen als Theodore Lyman (VS: 1833-1897), Carel Philip Sluiter (1854-1933), Ludwig Döderlein (DU: 1855-1936), René Koehler (FR: 1860-1931), Johannes Cornelis Hendrik de Meijere (1866-1947), Ole Theodor Jensen Mortensen (DE: 1868-1952), Hubert Lyman Clark (VS: 1870-1947) and Hendrik Engel (1898-1981). Ook tegenwoordig is er internationaal veel aandacht voor deze collecties.
Topstukken
Door de lange onderzoeksgeschiedenis is de collectie Echinodermata is ook rijk aan type-exemplaren. Dat zijn de exemplaren die gebruikt zijn bij het opstellen van de soortbeschrijving, en dus als het ware de officiële vertegenwoordiger van die soort. Naturalis is op dit moment druk bezig om alle type-exemplaren in de collectie in kaart te brengen.
Belangrijkstepublicaties
Jangoux, M. & de Ridder, C. 1987. Annotated Catalogue of recent Echinoderm type specimens in the collection of the Rijksmuseum van Natuurlijke Historie at Leiden. Zoologische Mededelingen 61(6): 79-96
De collectie Echinodermata op GBIF en in het Bioportal van Naturalis
Jangoux M., De Ridder C., Massin C. & P. Darsono, 1989. The holothuroids, echinoids and asteroids (Echinodermata) collected by the Snellius-II Expedition. Neth. J. sea Res. 23 (2): 161-170