Mijn onderzoek focust op de evolutie en diversificatie van mycoheterotrofische angiospermen, arbusculaire mycorrhiza-schimmels om precies te zijn. Dit bevat het maken van reconstructies van hun eigen fylogenetische relaties en applicaties van moleculaire klok-technieken om hieruit hun biogeografische geschiedenis af te leiden. Ik ben een zogeheten Research Fellow bij Naturalis Biodiversity Center. Mijn PhD heb ik in 2008 behaald in Plant en Systematiek aan de Universiteit van Leuven over de evolutie van mycoheterotrofie in Dioscoreales.
Keywords
Biogeografie, mycoheterotrofie, diversificatie, mycorrhizas, moleculaire klok datering, mutualisme, parasitisme, angiospermen, glomeromycota
Onderzoekinteresses
Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in bijzondere, vreemde planten. Extreme adaptaties van planten in ongewone omgevingen laten echt zien waar evolutie toe in staat is.
Gedurende mijn studies leerde ik over de fascinerende mycoheterotrofische planten. Deze planten hebben geen licht nodig om te kunnen groeien, maar verteren bodemschimmels met hun wortels om zo voort te kunnen leven, zoals ik in deze video uitleg. Doordat ze zo zeldzaam en moeilijk te vinden zijn, weten wij nog weinig over hun biologie. Om deze geheimen van de mycoheterotrofische planten te kunnen ontdekken, reis ik naar afgelegen regenwouden om ze te bestuderen en verzamelen. Hier in Nederland gebruik ik het DNA van deze planten om hun evolutionaire geschiedenis te traceren en de bijbehorende schimmel gastheer te kunnen identificeren. De resultaten van dit onderzoek leveren inzicht en begrip in deze opmerkelijke organismen, maar laten ook zien hoe en waar mutualistische interacties in de natuur kunnen evolueren naar antagonistische interacties.
Actueleonderwerpen
Lees hier meer over mijn onderzoek (in het Engels).
ARISE: Nederlandse soorten kennen en herkennen
Belangrijkepublicaties
- Njunjić I., Perrard A., Hendriks K., Schilthuizen M., Perreau M., Merckx V.S.F.T., Baylac M., Derharveng L. 2018. Comprehensive evolutionary analysis of the Anthroherpon radiation (Coleoptera, Leiodidae, Leptodirini). PLOS ONE 13: e0198367.
- Gomes S.I.F., Merckx V.S.F.T., Saavedra S. 2017. Fungal‐host diversity among mycoheterotrophic plants increases proportionally to their fungal‐host overlap. Ecology and Evolution 7: 3623-3630.
- Jacquemyn H., Waud M., Merckx V.S.F.T., Brys R., Tyteca D., Hedrén M., Lievens B. 2016. Habitat-driven variation in mycorrhizal communities in the terrestrial orchid genus Dactylorhiza. Scientific Reports 6: 37182.
- Merckx V.S.F.T., Hendriks K.P., Beentjes K.K., Mennes C.B., Becking L.E., Peijnenburg K.T.C.A., Afendy A., Arumugam N., de Boer H., Biun A., Buang M.M., Chen P.-P., Chung A.Y.C., Dow R., Feijen F.A.A., Feijen H., Feijen-van Soest C, Geml J., Geurts R., Gravendeel B., Hovenkamp P., Imbun P., Ipor I., Janssens S.B., Jocqué M. Kappes H., Khoo E., Koomen P., Lens F., Majapun R.J., Morgado L.N., Neupane S., Nieser N., Pereira J.T., Rahman H., Sabran S., Sawang A., Schwallier R.M., Shim P.-S., Smit H., Sol N., Spait M., Stech M., Stokvis F., Sugau J.B., Suleiman M., Sumail S., Thomas D.C., van Tol J., Tuh F.Y.Y., Yahya B.E., Nais J., Repin R., Lakim M. & Schilthuizen M. 2015. Evolution of endemism on a young tropical mountain. Nature 524: 347-350.
PhDsupervisie
Naturalis wil een vruchtbare bodem vormen voor wetenschappelijk talent uit binnen- en buitenland. Daarom hebben PhD-kandidaten een speciale positie binnen onze organisatie.
PhD's currently under my supervision:
Onderwijsactiviteiten
- Sinds 2014 ben ik co-organisator (samen met Prof. Menno Schilthuizen) en docent van de MSc cursus ‘Tropical Biodiversity’ aan de Universiteit Leiden (2 weken) en Danau Girang Field Station, Sabah, Maleisië (2 weken).
- Sinds 2013 ben ik co-docent van de BSc Minor ‘Biodiversity’ aan de Universiteit Leiden. Daarnaast doceer ik in de veld excursrie ‘Flora Excursie’ op BSc level aan de Universiteit Leiden.
- Sinds 2012 ben ik docent van het onderdeel ‘Phylogenetics’ en het bijbehorende practicum voor de BSc cursus ‘Evolutiebiologie’ aan de Universiteit van Amsterdam (UvA).
In demedia
NPO Radio 1 heeft in hun programma Vroege Vogels, wat over natuur en wetenschap gaat, een ‘radio portret’ over mij en mijn werk over plankton gemaakt in augustus 2018.
In 2016 heeft Vroege Vogels al eerder een artikel gepubliceerd over een onderzoek waar ik aan meegewerkt heb.
Nature Today heeft in maart 2020 een artikel gepubliceerd over de expeditie in Borneo die ik co-organiseer.