Paleontoloog Frank Wesselingh is benoemd tot bijzonder hoogleraar Conservation Paleobiology aan de Universiteit Maastricht. Zijn werk slaat een brug tussen het verleden en de toekomst van de biodiversiteit.
Veranderendeecosystemen
Resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. Maar als het aan aardwetenschapper Prof. Dr. Frank Wesselingh ligt, gaat dat wel op voor biodiversiteitscrises. Met behulp van (fossiele) schelpen reconstrueert hij de evolutie van ecosystemen en biodiversiteit in het verleden. Hij is met name geïnteresseerd in momenten uit de geologische overlevering waarin levensgemeenschappen flinke veranderingen ondergingen.
Kaspischecrisis
Het onderzoek naar veranderingen in het geologische verleden is zeer relevant voor de situatie vandaag, waarin veranderingen in de natuur zorgwekkend snel gaan. Wesselinghs werk in de Kaspische Zee liet zien dat die extreem snel indroogt en dat we deze eeuw nog een enorme biodiversiteitscrisis tegemoet kunnen zien. ‘Dit kan de evolutie van de unieke Kaspische levensvormen in de afgelopen miljoen jaar volkomen om zeep helpen’, vreest hij.
Wanneer ontstaateen ecologische crisis?
Met de inzichten uit dit soort onderzoek zijn we in staat inschattingen te maken wanneer crises kunnen worden getriggerd. Maar ook in staat om te zoeken naar oplossingen. Daarbij is de inbreng van heel verschillende partners, van onderzoeksorganisaties, natuurparken, politici maar ook van liefhebbers steeds belangrijker. En dat is een rode lijn in het werk van Wesselingh.
Vanwege de link met natuurbehoud dus de bijzondere leerstoel Conservation Paleontology bij het Maastricht Science Programme van de Faculty of Science and Engineering. Wesselingh: “Maastricht ligt bovenop krijtgesteente dat het verhaal vertelt van een van de grootste uitstervingscrises die we ooit hebben gehad, namelijk het einde van de dinotijd.” Met de voor de Universiteit Maastricht kenmerkende onderwijsvorm Probleemgestuurd Onderwijs wil hij bijdragen aan het opleiden van een nieuwe generatie interdisciplinaire wetenschappers en communicatoren die lessen uit het verleden durven inzetten voor een duurzamere toekomst van onze aarde.
Oude schelpennieuwe verhalen
Het slakje hiernaast is een zogeheten wenteltrapje: Epitonium similis, ongeveer 2,8 miljoen jaar oud, en opgevist uit de Westerschelde. Een Pacifische immigrantsoort die in het Noordzeegebied terechtkwam als onderdeel van een grotere invasie die ook onze mossels en wulken heeft opgeleverd. Deze wenteltrap is rond 2,5 miljoen jaar geleden uitgestorven bij het begin van een serie ijstijden. Wesselingh reconstrueert dit soort opkomsten en ondergangen, en is ook betrokken bij de Internationale Schelpenteldag, waarbij honderden vrijwilligers strandschelpen in kaart brengen.
Naturalisen universiteiten
Frank Wesselinghs nieuwe positie is niet uniek: Naturalis Biodiversity Center heeft hoogleraren en promovendi aan vrijwel alle Nederlandse universiteiten, om die als landelijk instituut te ondersteunen bij het biodiversiteitsonderzoek en -onderwijs.
Een greep uit watFrank Wesselingh zoal doet
LegaSea Fossielen digitaal
Kaspische crisis: zinkende zeespiegel bedreigt biodiversiteit, economie en stabiliteit van de regio
Schelpenteldag Wat zie jij op het strand?
Op zaterdag 22 maart 2025 organiseert Naturalis samen met andere organisaties een schelpenteldag op verschillende Nederlandse stranden. In het museum kun je de telling live volgen, en ook zelf schelpen leren herkennen.