De Noordzee en de Nederlandse stranden zijn een goudmijn voor paleontologen en archeologen. Door de jaren heen zijn er honderdduizenden fossielen en artefacten opgevist, opgeraapt en verzameld door enthousiastelingen en experts. Deze collecties vormen de basis van wat wij weten over de laatste ijstijd. Het zuidelijke Noordzeegebied lag in koude periodes droog. We noemen dit gebied Doggerland. Het bood een ecosysteem dat geschikt was voor grote grazers, roofdieren en de mens.
Het onderzoekLegasea
Met het onderzoeksproject LegaSea willen we begrijpen hoe ecosystemen en dieren in de laatste ijstijd reageerden op klimaatveranderingen. Temperatuur en zeespiegel veranderden voortdurend: landschappen in de lage gebieden veranderden mee. In deze landschappen verschenen en verdwenen diersoorten. We willen achterhalen welke diersoorten tegelijkertijd voorkwamen en wanneer soorten in Nederland verschenen en weer verdwenen.
Met een grote fotodataset wordt een AI algoritme getraind om fossielen te herkennen en in te delen basis van soort en fossilisatie. Deze zogeheten fossielgemeenschappen koppelen we vervolgens aan de ijstijd-afzettingen uit het zandwingebied van de Maasvlakte en de Zandmotor. Zo kunnen we ecosystemen en leven in het Noordzeegebied van de laatste 130.000 jaar reconstrueren. Daarmee kunnen we ook meer gedetailleerd antwoord geven op vragen als: waarom stierven veel grote zoogdieren zoals de wolharige mammoet uit aan het einde van de laatste ijstijd? Wat is de rol van de mens bij het uitsterven van deze dieren?
Wie werkenaan dit project?
Het LegaSea project is een door NWO-ENW gefinancierd promotieonderzoek dat wordt uitgevoerd door Isaak Eijkelboom, MSc onder begeleiding van dr. Frank Wesselingh en prof. dr. Anne Schulp. LegaSea is een samenwerking tussen Naturalis Biodiversity Center, Universiteit Utrecht, TNO Geologische Dienst Nederland, Het Natuurhistorisch Rotterdam, Rijksmuseum van Oudheden, Rijksuniversiteit Groningen en vele verzamelaars en citizen scientists.
LiveScienceLegaSea
Bij Naturalis laten we graag zien waar we allemaal mee bezig zijn. De onderzoeker Isaak laat de bezoekers live zien hoe hij zijn onderzoek uitvoerd. Benieuwd hoe en waarom? Kijk dan snel de video hierboven of zoek hem gerust zelf op in onze zaal LiveScience!
Meer wetenover strandfossielen?
- Stel je vraag over botten via natuurvraag@naturalis.nl aan het Natuur Informatie Centrum van Naturalis
- Natuurwijzer Naturalis: Fossielen zoeken, vinden...en dan?
- Natuurwijzer Naturalis: Welk bot heb ik gevonden?
- Vondsten van de Maasvlakte melden: Oervondstchecker
- Lees meer over IJstijddieren op Geologie van Nederland