Kolossaal kristal voor Naturalis

Een gigantisch bergkristal van circa 1750 kilo is vanaf zaterdag te zien in Naturalis. Het reuzencluster van gekristalliseerd kwarts staat tentoongesteld in zaal “de Aarde”. 

Een cluster bergkristal van 2 bij 1 bij 1,5 meter dat ongeveer 1750 kilo weegt is uitzonderlijk. Het is zeldzaam dat kwarts de kans krijgt om te kunnen uitkristalliseren, omdat het meestal opgesloten zit tussen andere mineralen. Als kwarts de zuiverst mogelijke kristallen vormt - zogeheten edelsteenkwaliteit - dan is dat onder heel bijzondere omstandigheden gebeurd. Bij het nieuwe kristal van Naturalis is dit allemaal aan de hand. Volgens edelstenen-expert Hanco Zwaan van Naturalis is de kans vrijwel nihil dat een cluster van dergelijk formaat nog een keer ergens naar boven komt. Bezoekers krijgen de unieke kans om het reuzencluster te bewonderen. 

Gevonden en gevormd
Dit kristal is naar schatting ongeveer 270 miljoen jaar geleden gevormd, onder Mount Ida in de Amerikaanse staat Arkansas. Dat gebeurde onder unieke omstandigheden. Bij een breukzone werden dikke zand- en kleilagen omgevormd tot zandsteen en schalie. Toen 280 miljoen jaar geleden de gesteentes omhoog werden gestuwd om het huidige gebergte te vormen, ontstonden er veel scheuren in de gesteentelagen. Door deze scheuren circuleerde heet grondwater, waarin veel silicium uit omringende gesteenten was opgelost. Dit water koelde vervolgens af in door de scheuren ontstane openingen, waardoor grote hoeveelheden van het siliciumrijke mineraal kwarts ontstonden. Tegen de wanden van de scheuren konden op sommige plekken perfecte, zuivere kwartskristallen vormen: bergkristal. In Naturalis wordt het cluster een prachtige aanvulling in de zaal “de Aarde” waar het kristal vanaf deze zaterdag te zien zal zijn. Deze ruimte staat in het teken van geologische processen en de opbouw van onze planeet. 

De aankoop 
Het kristal is tot nu toe in Zwitserse handen geweest. Een alpinist en kristalzoeker, die zijn leven heeft gewijd aan het vinden van bergkristal toonde dit topstuk in zijn private museum. Na zijn overlijden 20 jaar geleden is de familie doorgegaan met het museum. Nu  wilden ze het dan toch sluiten, maar dit stuk wilden ze voor het publiek toegankelijk houden. Daarom kreeg Naturalis, dankzij bemiddeling van Stone Gallery in Baarn, als eerste de mogelijkheid om het te kopen. ‘We kopen bijna nooit objecten’, verduidelijkt algemeen directeur Edwin van Huis, ‘Dus dat we het in dit geval wel deden, geeft al aan om wat een uitzonderlijk stuk het gaat.’ Financiële steun voor de aankoop kwam van het Mondriaan Fonds en een schenking van de wereldberoemde DJ en producer Martijn Garritsen (Martin Garrix), die liefhebber en verzamelaar van mineralen is.