Een Duitse aquariumhoudster vond een krabbetje in haar koraal. Ze nam contact op met Naturalis-gastonderzoeker Sancia van der Meij, en die stelde vast dat het om een nog onbekende soort ging. De krab is vernoemd naar de unieke vindplaats, en heet Lithoscaptus aquarius.
Veel kleine dieren leven op of in tropische koralen, waaronder wormen, slakken en garnalen. Koraalbewonende galkrabben gaan zelfs nog een stapje verder; zij leven in een speciaal op maat gemaakt holletje in het koraal. Deze krabbetjes, ten grootte van een vingernagel, zijn vrij algemeen op koraalriffen maar worden vaak niet gezien vanwege hun kleine formaat.
Ook in zeeaquaria worden vaak koralen gehouden. Het groene wonderkoraal (Catalaphyllia jardinei) is een populair koraal bij zeeaquariumliefhebbers door de grote poliepen, mooie tentakels en opvallende kleur. Ook dit koraal wordt bewoond door kleine galkrabben, al is niet elke aquariumhouder blij met deze bewoners uit angst dat ze het koraal beschadigen. Op internetfora duiken regelmatig foto’s op van krabben die met een tandenstoker uit het koraal zijn gepeuterd, maar in sommige gevallen worden ze juist uitgebreid bewonderd en gefotografeerd. Zo ook door de eigenaresse van een Duits zeeaquarium. Zij nam contact op met onze gastonderzoeker Sancia van der Meij (in het dagelijks leven werkt ze aan de Rijksuniversiteit Groningen) nadat ze een galkrab had gevonden in een wonderkoraal in haar aquarium om te vragen om welke soort krab het ging.
Soortbeschrijving
Toevallig had Van der Meij al in 2014 in de wetenschappelijke collecties van het natuurhistorisch museum in Parijs een onbeschreven soort galkrab gevonden die verzameld was uit een groen wonderkoraal. Nog toevalliger was dat ook deze galkrab gevonden was in een aquarium, in dit geval het publieke aquarium van Nancy (Frankrijk). Op verzoek van Van der Meij werd het krabbetje uit het Duitse zeeaquarium daarom bewaard op sterk water. Op deze manier kon het krabbetje worden gebruikt voor DNA-analyse én kon de krab nauwkeurig worden bestudeerd om als nieuw soort beschreven te worden. Gebaseerd op haar notities en foto’s kon ze concluderen dat de krab uit Frankrijk tot dezelfde soort behoort als het Duitse krabbetje.
Uniekevindplaats
“Ondanks jarenlang speuren naar dit koraal tijdens veldwerk, had ik nooit een krabbetje gevonden om te gebruiken voor een soortbeschrijving. Bovendien was het exemplaar uit Frankrijk te oud om nog te gebruiken voor DNA-analyse", vertelt Van der Meij. “Eigenlijk is het niet ideaal om een nieuwe soort te beschrijven uit een aquarium, want het geeft geen informatie over de natuurlijke verspreiding van de soort. Maar na zoveel jaren zoeken is het ook fijn om de krab eindelijk een naam te kunnen geven.” Ze heeft de krab daarom Lithoscaptus aquarius genoemd, als verwijzing naar de unieke vindplaats.
Afkomstiguit het wild
Alhoewel steeds meer koralen voor de aquariumhandel worden gekweekt, is er ook nog altijd invoer van in het wild verzamelde koralen. Het is wetenschappers nog niet gelukt om galkrabben te kweken in aquaria. De vondst van een galkrab in een aquarium is daarom ook een teken dat het koraal in het wild is verzameld. Zo kan wildvang voor de aquariumhandel ook een onbedoelde impact hebben op de kleine dieren die afhankelijk zijn van koralen.