Vertebratenpaleontologie, de leer van de uitgestorven gewervelde dieren, is het werkterrein van prof. dr. Anne Schulp. Op vrijdag 29 april aanvaardt hij zijn ambt bij de Universiteit Utrecht met het uitspreken van zijn inaugurele rede, getiteld “Het spoor van de dinosaurus”.
Waarkomen we vandaan?
Paleontologie is leuk en spannend – we kunnen op veilige afstand griezelen bij de gedachte aan de roofzuchtige monsters van weleer – maar wat heb je er eigenlijk aan? “In alle culturen, door alle tijden heen, zie je een diepgewortelde fascinatie voor onze herkomst”, vertelt Anne Schulp. “Zo zie ik ook mijn vakgebied. Net als de astronomie stelt het een fundamentele vraag die ons allen bezighoudt: waar komen we vandaan?” Het is ook een laagdrempelig en begrijpelijk vakgebied, dat bij veel mensen zorgt voor de eerste kennismaking met de wetenschap. Bovendien levert de paleontologie een bijdrage aan onze kennis van actuele thema’s als zeespiegelstijging, klimaatverandering en biodiversiteit.
Modernetechnieken
De paleontologie is al lang niet meer een louter beschrijvende wetenschap, die de uiterlijke kenmerken van planten of dieren probeert te reconstrueren. Integendeel, de afgelopen decennia heeft het vakgebied een enorme vlucht genomen, ook dankzij de ontwikkelingen in aanpalende disciplines. Computertomografie, synchrotron-scans, isotopenanalyse, biomechanisch modelleerwerk en technieken als 3D texture analysis: de moderne paleontoloog draait er de hand niet voor om. En dankzij dit soort technieken slaagt de paleontologie er steeds beter in om een beeld op te roepen van het verre verleden. Daarmee effenen Schulp en zijn vakgenoten het pad voor de paleo-ecologie: hoe zag de wereld er toen uit? “Dat kun je ook letterlijk opvatten. Ik noem ze paleo-artiesten: de mensen die echt met die informatie aan de slag gaan om die voorbije tijdperken letterlijk in beeld te brengen. Paleo-artiesten spelen een belangrijke rol in het communiceren van de wetenschappelijke boodschap, en wij leveren daarvoor de bouwstenen aan.”
Museaen burgerwetenschappers
De samenwerking met musea staat hoog op de agenda bij Anne Schulp. Naast zijn positie als hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, faculteit Geowetenschappen, is hij als onderzoeker verbonden aan Naturalis Biodiversity Center, dé nationale collectie op het gebied van biodiversiteit. Beide instellingen werken al geruime tijd intensief samen. Behalve over de stand van de techniek vertelt hij graag over het belang van de citizen scientists. “Want waar zouden de musea zijn zonder de inzet van al diegenen die in hun vrije tijd speuren naar de versteende sporen uit het verleden?”
Carrièrepad
Na zijn masters’ in Aardwetenschappen (1998) aan de Vrije Universiteit Amsterdam werkte Schulp als paleontoloog/conservator aan het Natuurhistorisch Museum Maastricht. In 2006 rondde hij zijn promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam af, over mosasauriërs van het Type-Maastrichtien (Laat Krijt). Sinds 2013 is Anne Schulp onderzoeker bij Naturalis Biodiversity Center en combineert sinds 1 februari 2019 zijn werk als onderzoeker met het hoogleraarschap vertebratenpaleontologie aan de Universiteit Utrecht. Anne Schulp deed opgravingen in Angola, Jemen, Oman, Kenia, Frankrijk, Spanje, Portugal, Roemenië, Egypte, de Verenigde Staten, en Winterswijk en Maastricht. Daarnaast is hij honorair conservator van de paleontologische collectie van Teylers Museum in Haarlem.