Een van de processen die de ondergrondse biodiversiteit vormgeven en bepalen, is het bekende evolutionaire mechanisme van convergentie. Hierbij gaan organismen op elkaar lijken door externe selectiedruk, bv verlies van ogen in permanente duisternis. Crustacea (Kreeftachtigen) zijn een grote groep geleedpotigen waarvan sommigen met succes de ondergrondse habitats van grotten, koraalpuin, strandzand-tussenruimten, rivierbodems en sedimenten op de oceaanbodem zijn binnengedrongen. Onder andere vlokreeften, pissebedden en roeipootkreeftjes hebben terrestrische en mariene grondwatermilieus gekoloniseerd en vertonen convergente aanpassingen aan ondergrondse omstandigheden.
Sleutelwoorden
Biodiversiteit van Crustacea in het grondwater, adaptieve verschuivingen, mariene interstitieel
Onderzoekinteresses
Mijn werk richt zich op het reconstrueren van de evolutionaire geschiedenis en biodiversiteit van grondwaterkreeftachtigen in zee-, zoetwater- en paleo-omgevingen. Op basis van wereldwijde verspreidingspatronen van sommige groepen lijkt hun ontstaan veel verder terug te gaan dan op grond van fossielen nu kan worden aangenomen. De ecologische vereisten van ondergronds levende vlokreeftjes zijn bijvoorbeeld opmerkelijk divers. Sommige groepen komen uitsluitend voor in zoetwater (grotten, rivierbodems, warmwater bronnen) terwijl andere in zowel mariene als zoetwatermilieus leven. Heeft de kolonisatie van lege niches van ondergrondse wateren in de vroege aardgeschiedenis slechts één of meerdere keren plaatsgevonden? Kunnen we de evolutionaire geschiedenis van dit soort grondwater dieren verder vervolgen in de tijd door op geschikte plaatsen naar fossielen te zoeken?
Actueleonderwerpen
A selection of the topics I am working on currently.
- Fossiele isopoden
- Mariene interstitiële kreeftachtigen uit Caribisch Nederland
- Semi-terrestrische vlokreeften van Atlantische eilanden
- Ecomorfologische aspecten in de evolutie van symbiotische mariene vlokreeften
Belangrijkepublicaties
- Nijman V., Vonk R. (2023). Room for Females Only? Exploring Strongly Female-Biased Sex Ratios in Ingolfiella (Crustacea: Peracarida: Ingolfiellida) in Relation to Ecological Condition. Journal of Crustacean Biology, 42 (3), ruac049
- Robin N., Gueriau P., Luque J., Jarvis D., Daley A.C., Vonk R. (2021). The oldest peracarid crustacean reveals a Late Devonian freshwater colonization by isopod relatives. Biology Letters, 17 (6), 20210226.
- Robin, N., Marramà, G., Vonk, R., Kriwet, J., & Carnevale, G. (2019). Eocene isopods on electric rays: tracking ancient biological interactions from a complex fossil record. Palaeontology, 62(2), 287-303.
- Davolos, D., De Matthaeis, E., Latella, L., Tarocco, M., Özbek, M., & Vonk, R. (2018). On the molecular and morphological evolution of continental and insular Cryptorchestia species, with an additional description of C. garbinii (Talitridae). ZooKeys, (783), 37.
- Burridge, A. K., Tump, M., Vonk, R., Goetze, E., & Peijnenburg, K. T. (2017). Diversity and distribution of hyperiid amphipods along a latitudinal transect in the Atlantic Ocean. Progress in oceanography, 158, 224-235.
- Vonk, R., & Lau, Y. W. (2017). Microcharon quilli, a new asellote isopod crustacean from interstitial spaces in shallow coralline sands off St. Eustatius, Caribbean Netherlands. Marine Biodiversity, 47(1), 139-147.
- Vonk, R., Latella, L., & Zorzin, R. (2015). Eocene isopods of Pesciara di Bolca (Italy) revisited. Journal of Crustacean Biology, 35(4), 540-546.
Promotiebegeleiding
Naturalis wil een kweekvijver zijn voor internationaal wetenschappelijk talent. PhD's hebben daarom een bijzondere positie in onze organisatie.
Co-promotor:
- Gier, W. de. Ecomorphological aspects in the evolution of symbiotic marine crustaceans. Groningen University, 2019-2023.
Onderwijsactiviteiten
- Biodiversity and Ecology, 1st year Bachelor course, University of Amsterdam
- Biological Oceanography, Master course, University of Amsterdam