Op woensdagavond 9 oktober heeft de vakjury van het Rijnlands Architectuur Platform (RAP) het nieuwe Naturalis Biodiversity Center in Leiden, ontworpen door het Rotterdamse architectenbureau Neutelings Riedijk, tot winnaar uitgeroepen van de felbegeerde regionale architectuurprijs. Op de lijst genomineerden stonden negen bijzondere architectonische projecten uit de Leidse regio.
'Sacraal museaalgevoel'
Op de shortlist stonden dit jaar drie musea. Ook het gloednieuwe ontwerp van de Lakenhal, het Nucleus Building en LAM Lisse stonden voor deze prijs in de spotlights van zowel jury als publiek. De jury roemde tijdens de feestelijke uitreiking in Scheltema het ontwerp van Naturalis met name vanwege het 'niet-Nederlandse, sacraal museale gevoel' dat het gebouw oproept. Volgens de jury 'draagt het bij aan de beleving, maakt het stil van bewondering en biedt het perspectief'.
Neutelings Riedijk Architecten en Naturalis zijn vereerd met deze bekroning van het ontwerp. Architect Michiel Riedijk: ‘We hebben een gebouw ontworpen dat op krachtige evocatieve wijze uitdrukking geeft aan het begrip biodiversiteit, de evolutie en de pracht van de natuur. Van de gevels van rauwe natuursteen met de zijdezachte betonnen linten van Iris van Herpen, de monumentale hal tot de imposante collectie-toren, alles viert de schoonheid van moeder Aarde. Het is een eer dat de vakjury van het Rijnlands Architectuur Platform het resultaat van onze ambitie erkent met de toekenning van de Rijnlandse Architectuurprijs.”
Jeroen Snijders, adjunct directeur Naturalis: ‘We zijn trots om samen met de architect van het gebouw deze prijs in ontvangst te mogen nemen. Naturalis is het nationale centrum voor biodiversiteit met een maatschappelijke rol die bijdraagt aan het beschrijven, begrijpen en behouden van de natuur op aarde. Ons werk is relevanter dan ooit. Het vroeg om een passend gebouw van waaruit we deze hoge ambities kunnen vormgegeven. De architect heeft een prachtig ontwerp gemaakt waarmee we nu en in de toekomst onze bijdrage kunnen leveren aan biodiversiteitsbehoud. En waar we aan onze bezoekers, jong en oud, onze liefde voor de natuur kunnen overdragen.”
Duurzaam ontwerp
Naturalis opende op 31 augustus de deuren na een verbouwing van tweeëneenhalf jaar. In het ontwerp van Neutelings Riedijk Architecten werd het bestaande gebouw geïntegreerd, duurzaam gerenoveerd en heringericht tot depot en kantoor. Ernaast verrees het geheel nieuwe museum. Een imposant en licht atrium vormt de plek waar alle bouwdelen samenkomen en dat de verbinding vormt tussen wetenschap en publiek. Voor het ontwerp van de markante opengewerkte ‘glaskroon’ dat het dak vormt boven het atrium, liet de architect zich inspireren door vormen uit de natuur. Ook in materiaalkeuze stond duurzaamheid en de natuur centraal. Gekozen werd voor materialen als natuursteen, beton en eikenhout die allen op een mooie manier verouderen.
Kunst
In het ontwerp werd samengewerkt met Iris van Herpen, de bekende Nederlandse modeontwerpster, met grote internationale faam. Zij ontwierp voor de gevel van het nieuwe museumdeel bijzondere drie-dimensionale reliëfsculpturen. Zij liet zich daarbij inspireren door natuurlijke vormen zoals je die in de collectie van Naturalis vindt. In totaal ontwierp Iris van Herpen 263 panelen die een totale lengte beslaan van ruim 1 kilometer, verdeeld over de gevel aan de binnen- en buitenkant van het museum. Door een speciaal voor dit ontwerp ontwikkelde techniek, lijken de betonnen vormen zijdezacht. Alsof ze van stof zijn, net als de innovatieve couture die Van Herpen maakt.
In het nieuwe Naturalis is ook werk van kunstenaar Tord Boontje toegepast. De Nederlandse ontwerper liet zich eveneens inspireren door Naturalis en de natuur en ontwierp voor het museum bijna 100 opvallende en kleurrijke wandpanelen. Visuele verhalen, een mix van fotografie en tekenwerk van de wonderlijke wereld van de natuur.
Inmiddels ontving Naturalis sinds de opening van het museum op 31 augustus jl. al ruim 80.000 bezoekers.