Heb jij je weleens afgevraagd waarom er in zoveel Nederlandse tuinen Japanse planten staan? Zoals de Japanse blauwe regen, camelia japonica en de Japanse duizendknoop? Dat is met name te danken aan Philipp Franz von Siebold. In een tijd waarin alleen Nederland mocht handelen met Japan, vanaf een klein haveneiland in Nagasaki, verzamelde hij duizenden planten en dieren, die hij terug stuurde naar Nederland. Dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat hij voor het eerst naar Japan vertrok en dus zetten we een jaar lang von Siebold's bijzondere collectie in het zonnetje.
Wie wasvon Siebold
Philipp Franz von Siebold was een arts, wetenschapper en botanicus, die kennis over Japan naar Nederland bracht, en westerse medicatie naar Japan. Hij maakte van Japan het eerst goed beschreven, niet-Europese land. Tijdens zijn twee verblijven verzamelde hij talloze dieren, planten, prenten en stenen die hij naar Nederland bracht. Von Siebold bestuurde zijn verzamelingen en legde zijn bevindingen vast in boeken, zoals Flora Japonica (1835) en Fauna Japonica (1833-1850). De natuurhistorische collectie was de eerste grote verzameling van Japanse flora en fauna, en bevat veel van de tot dan toe onbekende dier- en plantensoorten. Sommige daarvan zijn inmiddels uitgestorven.
Een groot deel van de objecten die Von Siebold toen heeft meegenomen worden bewaard door Naturalis. Gezien zijn grootte en samenstelling is de Von Siebold-collectie één van de belangrijkste die Naturalis bezit. Dit jaar is het precies tweehonderd jaar geleden dat von Siebold voor het eerst naar Japan vertrok en dus zetten we een jaar lang zijn collectie centraal.
De hofreisnaar de shogun
We volgen in dit von Siebold jaar ook de hofreis die hij maakte van Dejima naar Edo. Dejima was een klein haveneilandje voor de kust van Nagasaki en was de enige plek waar Nederlanders mochten komen en handelen met Japan. De uitzondering op deze regel was de hofreis naar het Japanse staatshoofd, de shogun, in Edo, wat we nu kennen als Tokyo. Deze reis werd eens per jaar gemaakt en ging te paard, boot en draagstoel.
Von Siebold hield een dagboek bij tijdens deze reis en beschreef hier verschillende planten en dieren in die hij onderweg zag. Een aantal van die beschrijvingen zullen we beter gaan bekijken tijdens dit jaar. Houd dus vooral onze socials in de gaten.